Vlot teksten dicteren aan je pc met software voor spraakherkenning

2
203
Dragon NaturallySpeaking 12, de nieuwste versie van de software voor spraakherkenning op de pc, zou sneller, nauwkeuriger en gebruiksvriendelijker zijn dan ooit volgens fabrikant Nuance. Wij zetten de meegeleverde headset op ons hoofd en spraken dit artikel in om de software te testen.

De spraakherkenningssoftware van Nuance is inmiddels al aan versie 12 toe. Nuance blijft investeren in het product en in de loop der jaren werd de software steeds beter in het herkennen van de specifieke uitspraak van personen. Zo schreef onze collega die de vorige versie testte: “Dragon NaturallySpeaking 11 is effectief nog een stuk nauwkeuriger dan zijn voorgangers“.

Tekst inspreken gaat voor de meeste mensen heel wat vlotter dan het intikken ervan. Al vergt het volgens onze testervaring met Dragon Naturally Speaking 12 (DNS 12) wel een aanpassing voor mensen die het gewend zijn al ’typend’ na te denken over wat ze schrijven, want al ‘pratend’ werkt dat proces toch anders.

 
In de doos

De testversie die de fabrikant ons bezorgde, zat niet in originele verpakking. Naast de dvd met Dragon NaturallySpeaking 12 Premium ontvingen we ook een NC-181 headset van het merk Andrea.

Nuance Dragon NaturallySpeaking 12 Home

Nuance Dragon NaturallySpeaking 12 Home (© ; licentie: )

 
Installatie

We installeren de software op onze HP laptop met Windows 7. Het is de eerste keer dat we de spraakherkenningssoftware gebruiken. We krijgen een aantal vensters voorgeschoteld om een geschikt gebruikersprofiel aan te maken. Zo kan je hier al bepalen of je de software wil gebruiken met de headset of bijvoorbeeld met een geschikte dictafoon.

We kiezen voor de meegeleverde headset. Je kunt later nog profielen toevoegen of je gebruikersprofiel een nieuwe bron van dicteren toevoegen, zoals een dictafoon of zelfs een smartphone.

Werk je al met een vorige versie van Dragon NaturallySpeaking, dan zal de software je gebruikersprofielen op je computer detecteren en de software upgraden via een wizard.

De meegeleverde Andrea-headset is uitgerust met twee normale 3,5 mm pluggen, eentje voor de microfoon (of line)-ingang en eentje voor de koptelefoon-uitgang. Mits een adapter, die bij ons testpakket niet werd meegeleverd, is deze headset ook geschikt voor een USB-aansluiting.

De stand van de microfoon van de headset is erg belangrijk. Als de microfoon niet juiste gepositioneerd is, kan Dragon je mogelijk niet goed verstaan en daardoor fouten maken. Wij hadden daar aanvankelijk wat moeite mee, want de software liet ons weten dat de stemherkenning onvoldoende was voor een goed resultaat. Na wat geëxperimenteer lukte het wel.

Voordat je begint met dicteren, vraagt de software je om leerfase te doorlopen

Voordat je begint met dicteren, vraagt de software je om leerfase te doorlopen (© ; licentie: )

 
Leerfase

Voordat je begint met dicteren, vraagt de software je om de leerfase te doorlopen. Door te oefenen zal DNS 12 jouw stem en spreekwijze leren herkennen. Hiertoe dien je gedurende een aantal minuten een tekst voor te lezen. De software biedt je de keuze uit teksten. Je kan kiezen of je een tekst met of zonder opdrachten wil laten weergeven. Dragon raadt je aan om ongeveer 5 minuten tekst te lezen.

Na de leesfase voor de stemherkenning vraagt de wizard of je Dragon wil aanpassen aan jouw schrijfstijl. Dit proces moet de nauwkeurigheid vergroten. Hiertoe scant de software tekstdocumenten in de map Mijn documenten. Je kan het programma trouwens ook gegevens laten verzamelen uit je e-mailberichten om je schrijfstijl te leren en de namen van je contactpersonen.

Met de Premium-versie die wij ontvingen, kan je naast in het Nederlands, ook in het Engels, Frans en Duits dicteren. Hiertoe dien je een nieuw profiel aan te maken waarbij je dezelfde stappen opnieuw moet doorlopen om in die andere taal met de software te kunnen werken.

Nadat je een profiel hebt gemaakt, toont een interactieve tutorial aan de hand van korte simulaties je de grondbeginselen van het werken met de spraakherkenningssoftware. Je leert onder meer dicteren, tekst corrigeren en bewerken.

De menubalk bovenaan

De menubalk bovenaan (© ; licentie: )

 
Interface

Bij gebruik van DNS 12 krijg je bovenaan een menubalk te zien over de hele lengte van je scherm. Een microfoonpictogram toont met een groene, oranje of rode kleur dat je microfoon respectievelijk actief, in slaapmodus of uit staat. Je kan hem trouwens met een spraakopdracht ‘wekken’ door het bevel “Word wakker” uit te spreken. De menubalk kan je ook onderaan positioneren of zwevend maken.

Rechts toont de software in de Dragon Zijbalk opdrachten die je kan geven. De zijbalk wordt ook aangepast aan het programma dat je gebruikt en kan je met een eenvoudige klik ook laten verdwijnen. In Word krijg je bijvoorbeeld opdrachten te zien voor het opmaken van tekst. Het programma werkt ook samen met e-mailprogramma’s als Microsoft Outlook en in versie 12 ook beter met de webtoepassingen Google Gmail en Microsoft Outlook in een ondersteunde browser.

Gmail met Dragon NaturallySpeaking 12

Gmail met Dragon NaturallySpeaking 12 (© ; licentie: )

Je krijgt dan kleine pictogrammen te zien naast onder meer de verschillende postvakken (Postvak In, Verzonden berichten, enz.). In dat geval moeten wel de Rich Internet Application (RIA)-extensies actief zijn die ervoor zorgen dat je tekst en opdrachten in deze webbrowsers kunt dicteren. Browsers die dit ondersteunen zijn Internet Explorer 9 (alleen 32-bits modus), Mozilla Firefox 12 en hoger en Google Chrome 16 en hoger.

Als je met Dragon NaturallySpeaking werkt in een niet-ondersteunde toepassing, zoals bijvoorbeeld Microsoft PowerPoint of WordPress waarin we dit artikel schrijven, dan opent het programma automatisch het Dicteervenster met daarin Full Text Control. Je kan dan toch tekst dicteren in het venster en de inhoud overzetten naar de toepassing. Het is dan wel iets omslachtiger in gebruik.

In wezen kan je heel je computergebruik laten verlopen via stembesturing. Maar als je dat wenst te doen, zal je toch behoorlijk wat tijd moeten investeren om alle opdrachten te memoriseren zodat je ze onmiddellijk kan oproepen waar nodig. Anders ben je sneller met muis en toetsenbord. Voor mensen met een handicap die geen toetsenbord en muis kunnen bedienen, kan Dragon NaturallySpeaking wel een uitkomst bieden.

Naast een headset en dictafoon kan je ook recente iOS en Android toestellen gebruiken

Naast een headset en dictafoon kan je ook recente iOS en Android toestellen gebruiken (© ; licentie: )

 
Dictafoon

Wil je een dictafoon gebruiken om onderwegspraaknotities te maken die je later wil omzetten naar tekst, dan zal je een nieuwe bron moeten toevoegen aan je gebruikersprofiel. Ook zal je opnieuw een leerfase moeten doorlopen. Hierbij moet je kiezen uit twee teksten die Nuance je vraagt om in te spreken in je dictafoon.

Wij gebruikten een eerder geteste Philips Voice Tracer DVT7000. We volgden de instructies van Nuance om de dictafoon in te stellen voor het beste resultaat en spraken een van de teksten een kwartierlang in (we lazen niet de volledige tekst die circa 40 minuten zou duren). We gebruikten de hoogste kwaliteit (wav) voor de opname

Vervolgens sloten we de Voice Tracer op onze HP laptop aan en gaven DNS 12 de locatie van het wav-bestand. De software ging hiermee ongeveer een half uur aan de slag om onze ‘spraak’ te leren. Toen we daarna enkele dictaten inspraken op de Voice Tracer en ze vervolgens via de functie ‘Opname uitschrijven’ in tekst lieten gieten, was het resultaat boven verwachting goed. Er zaten maar enkele kleine fouten in de tekst.

 
iOS en Android smartphones

Ook ondersteunt de nieuwe versie van Dragon NaturallySpeaking recente iOS- en Android-toestellen. Als je de toepassing installeert op een smartphone, kan je de hoofdtelefoon opbergen en via WiFi draadloos spraakopdrachten geven en tekst dicteren met je smartphone. We hebben dit niet uitgetest. Mogelijk komen we hier in een ander artikel nog op terug.

Gedicteerde tekst met de fouten en correcties

Gedicteerde tekst met de fouten aangeduid (© ; licentie: )

 
Herkenning

We gebruikten een deel uit dezelfde tekst – een hoofdstuk uit Het pigment – die de tester van de vorige versie van Dragon NaturallySpeaking dicteerde. In de tekst van 562 woorden zaten er in achttien woorden foutjes, zij het vaak minimale bij het woordeinde. Dat is dus een herkenning van 97 percent. De tester behaalde met de vorige versie een herkenning van 98 percent, maar hij werkt al langer en vaker met de software, wat het verschil mogelijk verklaart.

Hoe langer je immers de software gebruikt, hoe nauwkeuriger de herkenning wordt. We stippen trouwens aan dat we zo nauwkeurig mogelijk de tekst voorlazen, maar dat het onvermijdelijk is dat je hier en daar net iets te onnauwkeurig articuleert. Al met al een verbluffende score.

We herhaalden bovendien de voorleessessie waarbij we ditmaal de Philips Voice Tracer dictafoon gebruikten en DNS 12 vervolgens de tekst lieten uitschrijven. Het gaf zo goed als een identiek resultaat waarbij de spraakherkenningssoftware op nagenoeg dezelfde plekken in de tekst in de fout ging. Als we de schermafdruk erbij nemen die de vorige tester maakte van deze tekst, dan blijkt dat de software ook daar veel dezelfde woorden fout weergeeft.

Nuance Dragon NaturallySpeaking 12 Premium editie

Nuance Dragon NaturallySpeaking 12 Premium editie (© ; licentie: )

Nog enkele opvallende constateringen. De software heeft vooral bij bij werkwoorden moeite met het aaneenschrijven en het gebruik van het meervoud. En bij wat minder voor de hand liggende woorden faalt de herkenning: “doodsreutel” ging telkens fout (“doodsstrijd” ging wel telkens goed), “woelen” werd in beide voorleessessies “moeilijk’; “een man met een morose kop” veranderde enerzijds in “een man met een Mongoolse kop” (hoofdtelefoon) en “een man met een moedeloze kop” (dictafoon).

Maar als je deze woorden aan het Lexicon toevoegt, zal de software ze bij een volgende gebruik wel herkennen.

We maakten ook een Engelstalig profiel aan en dicteerden een aantal teksten in deze taal. De tekstherkenning was opvallend goed en vergelijkbaar met de resultaten in het Nederlands, ook al kun je rustig stellen dat onze uitspraak van het Engels een ‘native speaker’ van deze taal wellicht de wenkbrauwen doet fronsen. Maar dat is het voordeel van de training: DNS herkent en leert ‘jouw’ manier van spreken.

 
Systeemvereisten

Nuance geeft als aanbevolen systeemvereisten op: een Intel Pentium 2.4 GHz (dual 1.8 GHz core processor) of vergelijkbare AMD processor, 2 MB processor cache, 2 GB RAM voor Windows XP en Windows Vista, 4 GB of meer voor Windows 7 en Windows Server 2008, geluidskaart met ondersteuning voor 16-bits opnames.

Je moet dus wel over een redelijk performant systeem beschikken wil je DNS 12 zorgeloos kunnen gebruiken, maar met een recent aangekochte pc of laptop zal dat ongetwijfeld het geval zijn. Wij werkten met een AMD 2,3 GHz dual-core processor en 4 GB RAM onder Windows 7 wat de software vlot liet werken en geen problemen opleverde.

De software controleert tijdens de installatie trouwens of je systeem aan de minimumvereisten voldoet. Is dat niet het geval dan wordt het programma niet geïnstalleerd.

Conclusie
Nuance Dragon NaturallySpeaking is software die zich niet out of the box laat gebruiken. Je zult wat tijd moeten investeren om met deze spraakherkenningssoftware vlot en bijna foutloos te kunnen werken. Maar het is ontegensprekelijk zo dat de geïnvesteerde tijd loont: tekst ingeven met Dragon NaturallySpeaking gaat veel sneller dan tekst intikken met een toetsenbord, zeker voor wie snel typen met tien vingers niet onder de knie heeft. Of de nieuwste versie van de software nauwkeuriger is in het herkennen van spraak, kunnen we niet beoordelen, omdat we niet met de vorige versies hebben gewerkt. Maar we waren alleszins verrast door de puike resultaten die Dragon NaturallySpeaking 12 tijdens onze niet al te lange testperiode neerzette. Als je de software niet intensief gaat gebruiken, is de aanschaf wel een redelijke investering, zeker als je in meerdere talen wil kunnen werken, want dan heb je de Premium-versie nodig.
Adviesprijs
– Dragon NaturallySpeaking 12 Home: € 99
– Dragon NaturallySpeaking 12 Premium: € 149
– Dragon NaturallySpeaking 12 Premium (Upgrade): € 99
– Dragon NaturallySpeaking 12 Premium Draadloos (met usb-headset): € 249
– Dragon NaturallySpeaking 12 Premium Dicteer Overal (met digitale dictafoon van Philips): € 249

Er is ook een versie die Dragon NaturallySpeaking 12 Professional heet en voor bedrijven bedoeld is, maar daar is geen standaardprijs voor.

Foto van Nuance
Categorieën: Producenten, Software
Naar begin pagina.

Vorig artikelKingston breidt gamma draagbare opslagtoestellen met Wi-Fi uit
Volgend artikelGratis app laat jobstudenten kinderbijslag behouden
Ludo Schildermans
Ludo Schildermans is schrijver. Zijn recentste roman is De reis van de hofarts (samen met Jozef Schildermans) onder de auteursnaam L.J. Schildermans gepubliceerd bij Uitgeverij Houtekiet.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf je reactie!
Vul hier je naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.